فرق لر و بختیاری در چیست ؟
در این پست از مگلی ، تفاوت لر و بختیاری را بررسی می کنیم.برای اطلاع از فرق لر و بختیاری در چیست در ادامه مطلب همراه ما باشید.
چیزی که واضح و روشن است ،اینست که بررسیهای زبان شناسی و فرهنگی، نشان دهنده پیوستگی قومی لرها با دیگر اقوام ایرانی به ویژه شعبه پارسی است. لران قدیمی ترین قبایل آریایی ایران زمین می باشند که از روزگاران کهن در نواحی غرب وجنوب غرب و در امتداد دامنه های زاگرس ساکن بوده و هستند .
آیا لر و بختیاری با هم فرق دارند ؟
معرفی قوم لر
لُر قومی ایرانی است که در غرب و جنوب غربی ایران زندگی میکنند. زبان لری خویشاوند نزدیک زبان فارسی و به همراه فارسی از دسته باختری زبانهای ایرانی است. ویژگیهای زبان لری نشان میدهد که چیرگی زبانهای ایرانی در منطقه کنونی لرستان در دیرینهشناسی باستان بیشتر از سوی ناحیه پارس صورت گرفته نه از سوی ناحیه ماد.
گویشهای زبان لری نزدیکترین گویشهای ایرانی به زبان فارسی هستند. زبان لری همانند زبان فارسی نوادهای از زبان پارسی میانه است و واژههای آن همانندی بسیاری با فارسی دارد. ریشه زبانهای ایرانی لری (بختیاری، خرمآبادی) مانند زبان فارسی به پارسی میانه (زبان ساسانیان) و از طریق پارسی میانه به پارسی باستان (زبان هخامنشیان) برمیگردد.
برخی اقوام لر کوچک در قرن دوازدهم هجری شمسی از نواحی کردنشین عراق کوچ کرده و در لرستان ساکن شدند. برخی گویشهای زبان لری مانند لری خرمآبادی نیز تحت تأثیر زبان کردی قرار گرفتهاند اما لرها مردمانی هستند که از نظر قومی جزئی از مردم کرد بهشمار نمیآیند و خویشاوندی لرها با مردمان کردتبار تنها در ایرانی بودنشان است.
گویشهای لری
بروجردی ، ملایری ،نهاوندی ،وغیره
شهرهای مهم این مناطق (لر نشین)
- خرم آباد
- بروجرد
- ایلام
- کهگلویه وبویر احمد
- یاسوج
- چهار محال وبختیاری
بختیاری ها لر هستند
آشنایی با مردم بختیاری
مردم بختیاری یا لرهای بختیاری یا ایل بختیاری از مردمان ایرانی بهشمار میآیند که در جنوب غربی ایران در غرب چهارمحال و بختیاری، شرق خوزستان، جنوب لرستان و غرب اصفهان زندگی میکنند. بختیاریها به گویش بختیاری که یکی از گویشهای زبان لری است صحبت میکنند.
دسته بندی ایل بختیاری
ایل بختیاری از دو شاخه چهارلَنگ و هفتلَنگ تشکیل شدهاست، که چهارلنگ خود به ۵ باب و هفتلنگ به ۴ باب تقسیم میگردد و هر باب نیز از چندین طایفه تشکیل میشود. این تقسیمات که نمودار سازمانی ایل بختیاری خوانده میشود، به قرن شانزدهم میلادی بازمیگردد و بر مبنای نظام خاص طبقاتی و مالیاتی طوایف بختیاری سازمان یافتهاست .
آخرین حکومت لرها نیز به کریمخان زند میرسد .او از طوایف لر ساکن ملایر بود و بعد از دوره 40 ساله حکومت زندیه با به قدرت رسیدن این فردخائن و عقده ای(آغا محمد خان قاجار) و جانشینان بیکفایت و بی لیاقت و وطن فروش قاجاریه اکثر نواحی ایران جدا گشت. ولی … آغا محمد خان ،بانی سلسله قاجاریه ،به علت کینه ای که از لر های زندیه در دل داشت نسبت به همه لرها با دیده دشمنی می نگریست واسباب ضعف این قوم را به هر نحوی که توانست فراهم آورد چنانکه برخی از طوایف لرستان را به قزوین کوچانید . همچنین چون والیان لرستان را رقیبی خطر ناک میپنداشت در تضعیف آنها کوشید.
بختیاریهای اصیل
منظور از بختیاریهای اصیل کسانی اند است که در مر کز منطقه ی بختیاریهاساکن باشند و کمترین مخلوط شدن در فرهنگ و زبان اطرافیان خصوصا لرها را داشته باشند .
در سیاست ،تفکرات یک لر اصیل با یک بختیاری به کل متفاوت است می توانید همین یک مسئله را به عنوان یک پژوهشی در نظر گرفته و به تحقیق بپردازید و تفاوت را حس کنید با سر زدن به وبلاگها و سایتهای دو طرف و یا سوال کردن از لر وبختیاری در زمینه ی سیاسی و عقاید دینی و غیره ……
گویش لری خاوری :شامل گویش های بختیاری ،دزفولی، شوشتری ،وغیره
لر و بختیاری فرق میکنن؟
جمعیت بختیاریها
بختیاریها از قدیم الایام یکی از بزرگترین و پرجمعیت ترین ایلات ایران بوده اند. امروزه مردمان بختیاری به سه گروه دسته بندی می شوند :
ایل بختیاری به عنوان بزرگترین و پرجمعیت ترین ایل کشور شنــاخته شده است و عشایر کوچنده ی آن شامل ۵۰ طایفه، ۴۸۸۹ مال، ۲۷۹۶۰ خانوار، ۱۸۱۷۷۷ نفر می باشد.
بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۷۵ تعداد ۶۵۷۱۸۱ نفر یا ۶۲ درصد جمعیت ساکن در مناطق بختیاری نشین در مناطق روستایی و عشایریی سکونت دارند.
شهرنشینان:
علاوه بر جمعیت شهرنشین در محدوده ی بختیاری بخش قابل توجهی از جمعیت شهرهای اهواز، آبادان، شوشتر، دزفول، هفتگل، رامهرمز، ماهشهر، امیدیه، بهبهان، شهرکرد، بروجن، فرخشهر، اصفهان، فـلاورجان، فـولادشهر، زرین شهـر، شـاهین شهـر، نجف آباد، خمینی شهر، مبارکه، شهرکهای اطراف اصفهان و . . . را بختیاری ها تشکیل می دهند. بر اساس سرشماری عمومی نفوس ومسکن سال ۱۳۷۵ وباتوجه به مهاجرت بختیاریها به شهرهای فوق الذّکر با توجه به رشد جمعیت، در حال حاضر بختیاریها بالغ بر ۲ میلیون نفر جمعیت را به خود اختصاص می دهند.
گویش لری بختیاری که تفاوتی با لری خرم آبادی دارد در الیگودرز و روستاهای اطراف و طایفه های چهار لنگ بختیاری رایج است.
در ملایر ونهاوند و تویسرکان به لری و لکی سخن گفته می شود در ایلام هم در قسمت های شمالی آن که همرز با کرمانشاه است لکی بیشتر رایج است و در قسمت های دیگر لری سخن میگویند وطوایف لک که در نواحی شمال استان بسر میبرند ،طایفه مکی که بین کرمانشاه وهیلان زندگی میکنند و به لهجه کردی جنوبی تکلم میکنند که شبیه لهجه کلهر است ودر قمسمت جنوبی استان کردان شوهان هستند که به لهجه کردی کرمانجی سخن میگویند.
در کهگیلویه وبویر احمد وچهار محال بختیاری تا لر های ممسنی همه به گویش لری با اختلاف های اندکی سخن میگویند البته گروههای مهاجری هم بوجود دارد که بگویش های دیگری سخن میگویند و بیشتر مردمان لری سخن می گویند
تفاوت بختیاری و لر
فرق رقص لری و بختیاری
رقص لری دیگر پدیدههای فرهنگ مردم از مفاهیم اساسی زندگی اقوام ایرانی منشأ گرفته و در نتیجه سازگار و همگام با ساختار معیشتی، فکری و اخلاقی قومی هستند .
در مناطق لرنشین ایران، رقصهای بسیار گوناگونی وجود دارد. دستمال بازی، رقصهای چپی یا چوپی، «سنگین سما» با ضرب و کمانچه یا با دهل و سرنا، رقص سه پا که تندتر از رقص سنگین سما است، رقص دو پا با ریتم کندتر، رقص دو نفره با چوب (تَرکَه بازی یا چووبازی) که نمایشی رزمی است از مهمترین شیوههای رقص لری هستند. از دیگر شیوههای کمتر مرسوم میتوان به رقصهای برزگری به هنگام درو کردن محصولات، رقص آهنگین «پا پشت پا»، رقص «سوار سوار» رقص مرگ که به هنگام مصیبت اجرا میشود، اشاره کرد. این رقص در میان لرهای لرستان فیلی(لُر کوچک) به نام چَمَریونه و نزد بختیاریها و لرهای جنوبی (لر بزرگ) در سوگ خویشاوندان نزدیک اجرا میشود.
صدای ساز تُشمال و زنان و مردانی که دایره وار و با تکان دادن دستمال های رنگارنگ و با حرکاتی موزون می رقصند، مشخصهٔ مراسم عروسی و شادی در بین لرهای بختیاری است. زنان با لباسهای رنگارنگ محلی و مردان با شلوار دَبیت و چوقا می رقصند و هراز گاهی صدای کِل زدنِ زنها و گالِهٔ مردان به گوش میرسد.
رقصی که فقط توسط مردان انجام میشود چو بازی است که به آن تَرکه بازی و جنگنومه هم می گویند. در این رقص تنها دونفر مرد شرکت کرده و بقیه در اطراف آنها ایستاده و به نوبت وارد رقص میشوند. یکی از دونفر چوب بزرگی که به آن دِرَک می گویند و دیگری یک عدد ترکهٔ نازک را در دست دارند .
دیگر رقص های بختیاری
- رقص سه پا
- چهار دستمالی
- رقص هِی دِتِه
- جیران جیران
- رقص مجسمه
- رقص دوپا
فرق لباس لری و بختیاری
لباس سنتی لری برگرفته از جغرافیا، فرهنگ، دین و هزاران سال همزیستی با طبیعت مردمان لُرتبار در گذشته و حال و از نمادهای مهم مردم لُر میباشد .
لباس بانوان لُر
- بون زاٛلفی: کلاهی کوچک و بسیار زیبا که با سکههای قدیمی تزیین شده و از آن آویزان شدهاند، این کلاه رنگی بافته میشود.
- لٱچٱک (گولڤٱنی):گُلوَنی (Golvani) نوعی سربند مخصوص از واژه «گلبندی» با تبدیل حرف «ب» به «و» و حذف حرف «د» گرفته شدهاست و به نوعی پارچه ابریشمی رنگین اطلاق میشود.
- گلونی، روسری لُری
- جومه: پیراهنی بلند که سینه را بهطور کامل پوشانده و تا مچ دست آستین آن کشیده شده و از پایین هم تا مچ پا بلند است.
- پاپوش: شلواری است شبیه به شلوار جافی مردان با این تفاوت که جنس آن بسیار نرمتر و از جنسهایی مانن ابریشم دوخته میشود و پاچهٔ آن از پاچه شلوار کردی کمی بازتر و راحتتر است.
- کاله: نوعی کفش است که برای زنان به ان آژ گفته میشود.
- کوڤلنجاٛ:نیمتنهای است که روی پیراهن بلند میپوشند و از پارچه زری یا مخمل دوخته میشود .
لباس مردان لُر
- ستره: سِتره یا قَوه نام قبای مخصوصی است که اندازه آن تا زیر زانو بوده و مردان لر بیشتر آن را در مراسم رسمی استفاده میکنند.
- کلاه نمدی: نوعی کلاه مردانه است. به دو شکل مخروطی و استوانهای هستند.
- سربند:پارچهٔ چهارگوشی که به شکل عمامه به دور سر یا به دور کلاه میبستند. امروزه از نوعی سربند به نام «چفیه» استفاده میشود.
- «چۊخا» نوعی بالا پوش مردانه که همواره داری آستین کوتاه است و از پشم گوسفند بافته میشود
لباس لرهای بختیاری
لباس بختیاری نماد عشایر بختیاری است و در سراسر قلمرو بختیاری از غرب اصفهان و شرق لرستان تا شرق، شمال شرق و جنوب شرق خوزستان رواج دارد. این لباس برای مردان شامل کلاه خسروی، چوقا، شلوار دبیت، گیوه و گاهی پوشش کت مانند کُردین میشود.
اجزای عمده لباس زنانه بختیاری شامل روسریهای مینا و لچک، زیرلچکی (بُن نایی) پیراهن زنانه (جووه)، شلوار قری و کفش (اُرسی) است .